BÉ CHẬM TĂNG CÂN: NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH KHẮC PHỤC
Theo chuyên gia dinh dưỡng, để khắc phục triệt để tình trạng bé chậm tăng cân cần tìm ra nguyên nhân và xử trí kịp thời. Nếu trẻ chậm tăng cân hoặc trẻ không tăng cân, ba mẹ hãy tìm hiểu xem bé rơi vào trường hợp nào dưới đây và khắc phục nhé!
Dấu hiệu nhận biết bé chậm tăng cân
Một trong những dấu hiệu trẻ chậm tăng cân rõ ràng nhất là kích thước. Con của bạn nhỏ hơn nhiều so với những đứa trẻ khác cùng tuổi. Kích thước có thể là cân nặng, chiều cao, kích thước đầu hoặc cả ba.
Đối với trẻ sơ sinh, nếu bé có các biểu hiện sau đây, rất có thể em bé bị chậm tăng cân:
- Trẻ sơ sinh tăng cân ít hơn 18g/ngày; (Bình thường trung bình mỗi ngày bé sẽ tăng 20 – 30g cân nặng)
- Trẻ sụt cân và không phục hồi được cân nặng sau 3 tuần;
Nếu em bé của bạn không được cung cấp đủ calo, bạn có thể nhận thấy các triệu chứng sau:
- Bé mất hứng thú với thế giới xung quanh, không vui vẻ, mắt có nét lo lắng và da nhăn;
- Bé ngủ thường xuyên hơn và giấc dài hơn;
- Bé lờ đờ, thường xuyên quấy khóc (Hay khóc thét hoặc đôi khi the thé yếu ớt);
- Nước tiểu đặc và có màu vàng đậm;
- Trẻ ít đi ngoài, hay thậm chí nhiều ngày không đi ngoài
- Đường tăng trưởng của trẻ không tăng đều;
- Trẻ chậm hoặc bỏ qua các cột mốc quan trọng: Trẻ không biết lật, chậm ngồi hoặc đi so với những đứa bé khác cùng tuổi.
Trẻ chậm tăng cân (biểu hiện rõ nhất là biếng ăn) nếu không được phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp – bổ sung dưỡng chất kịp thời, nhất là giai đoạn 5 năm đầu đời, không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển thể trạng mà còn ảnh hưởng đến trí thông minh của trẻ trong tương lai.
Nguyên nhân trẻ chậm tăng cân
Chất và lượng sữa không phù hợp
Với trẻ bú sữa mẹ: Mẹ ít sữa, bị mất sữa hoặc sữa không đủ dinh dưỡng do chế độ ăn uống kiêng khem quá mức, cơ thể luôn trong trạng thái mệt mỏi, căng thẳng… Hoặc mẹ cho trẻ bú không đủ lượng sữa theo khuyến nghị và cho trẻ bú không đúng cách.
Với trẻ bú sữa công thức: Mẹ chọn loại sữa công thức không phù hợp với độ tuổi hoặc khẩu vị khiến trẻ lười bú, bú ít so với khuyến nghị. Hoặc mẹ pha sữa quá loãng chưa đủ cung cấp năng lượng và dinh dưỡng cần thiết mà cơ thể cần. Hoặc mẹ pha sữa quá đặc gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa khiến trẻ không hấp thu được dưỡng chất để phát triển.
Chất và lượng sữa không phù hợp có thể là lí do khiến bé chậm tăng cân
Mẹ mắc sai lầm khi chế biến thực phẩm, cho trẻ ăn uống
Khi thấy bé chậm tăng cân, đa phần các bạn mẹ sẽ tẩm bổ cho bé thêm nhiều các loại thực phẩm giàu chất đạm. Vì cho rằng ăn nhiều thực phẩm giàu protein sẽ tốt cho trẻ chậm tăng cân. Đây là sai lầm thường mắc phải của bậc phụ huynh khi nuôi con.
Cho trẻ ăn quá nhiều đạm vô tình khiến trẻ trở nên biếng ăn, chưa kể còn ảnh hưởng đến gan và thận do phải làm việc quá sức.
Lạm dụng nước hầm xương, thịt để nấu cháo, chế biến món ăn cho trẻ (không cho con ăn cả “xác” thực phẩm) vì nghĩ rằng loại nước này giàu dinh dưỡng, tốt cho trẻ. Thực chất, nước hầm xương chứa rất ít dưỡng chất.
Trẻ thiếu vitamin và khoáng chất
Thực tế, có không ít trường hợp bé chậm tăng cân, thấp bé so với các bạn cùng tuổi do chế độ ăn uống hàng ngày không đảm bảo hoặc thiếu hụt vitamin và khoáng chất quan trọng đối với sự phát triển như sắt, kẽm, canxi, kali, vitamin A, B, D…
Trẻ mắc các vấn đề bệnh lý
Bệnh về đường tiêu hóa: Bé chậm tăng cân do mắc các vấn đề về đường tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, táo bón, cơ thể kém hấp thu, hay nôn trớ, trào ngược dạ dày thực quản, bất dung nạp lactose,… gây ảnh hưởng đến tiêu hóa và kém hấp thu dinh dưỡng ở trẻ.
Bị nhiễm ký sinh trùng đường ruột: Giun, sán sống ký sinh trong đường ruột và hút hết mọi dưỡng chất trẻ ăn vào;
Bệnh lý miệng – hầu – họng;
Bệnh tim bẩm sinh,…
Trẻ mắc các vấn đề bệnh lý khiến cân nặng khó phát triển
Trẻ biếng ăn
Tình trạng lười/chán hoặc biếng ăn ở trẻ cũng khiến cân nặng đứng yên một chỗ mãi không tăng. Do biếng ăn nên các dưỡng chất nạp vào cơ thể không đủ cho sự phát triển, vận động hàng ngày vì vậy khiến trẻ chậm tăng cân.
Bé chậm tăng cân phải làm sao?
Đa dạng và cân đối chế độ ăn
Nếu nguyên nhân bé chậm tăng cân được xác định do sữa mẹ thiếu dinh dưỡng hoặc do mẹ cho trẻ bú không đúng cách thì cần cải thiện. Theo đó, mẹ nên xây dựng chế độ ăn hợp lý sau sinh. Mẹ có thể đến Nutrihome để tiến hành xét nghiệm thành phần dinh dưỡng trong sữa mẹ nhằm biết sữa mẹ đang thiếu thừa dưỡng chất gì, có đủ lượng sữa hay không. Sau đó, các bác sĩ sẽ tư vấn cho mẹ chế độ dinh dưỡng hợp lý.
Những tuần đầu sau sinh, mẹ nên cho trẻ bú đều đặn cách 2 – 3 tiếng/lần nhằm đảm bảo đủ dinh dưỡng cho trẻ phát triển.
Với trẻ bú sữa công thức, cần chú ý lựa chọn loại sữa phù hợp với độ tuổi và khẩu vị để kích thích trẻ bú, hấp thu dưỡng chất tốt hơn.
Với trẻ ăn dặm, mẹ nên xây dựng thực đơn đa dạng các loại thực phẩm, bên cạnh đó cần chú ý cách chế biến món ăn tránh mất tối đa dưỡng chất cũng như bổ sung lượng chất béo cần thiết cho trẻ trong mỗi bữa ăn. Tránh ép bé ăn quá nhiều so với nhu cầu cơ thể cần hoặc quát mắng khiến bé sợ ăn.
Với trẻ ăn dặm, mẹ nên xây dựng thực đơn đa dạng các loại thực phẩm
Tẩy giun 6 tháng một lần cho bé
Tẩy giun định kỳ mỗi 6 tháng lần với trẻ trên 2 tuổi cũng là một trong những giải pháp giúp trẻ tăng cân hiệu quả. Nếu trong cơ thể có giun sán chúng sẽ “hút” nhiều chất dinh dưỡng khiến cơ thể thiếu hụt dưỡng chất, mệt mỏi, biếng ăn, chậm phát triển…
Cải thiện hệ tiêu hóa của trẻ
Hệ tiêu hóa được ví von như một “nhà máy” xử lý thức ăn. Nếu “nhà máy” xử lý thức ăn “có vấn đề”, bị rối loạn sẽ khiến việc hấp thu dưỡng chất không hiệu quả, dẫn đến chậm tăng cân. Do đó, để cải thiện cân nặng của trẻ cần cải thiện chức năng, công suất là việc của “nhà máy” tiêu hóa bằng men vi sinh giúp bổ sung lợi khuẩn probiotics và chất xơ hòa tan từ thực vật prebiotics.
Nên cho trẻ khám sức khỏe định kỳ
Đây là cách tốt nhất để tìm hiểu nguyên nhân tại sao trẻ không tăng cân. Mẹ nên đưa con đến các trung tâm dinh dưỡng uy tín để được các bác sĩ tư vấn lời khuyên và đưa ra giải pháp tốt nhất giúp con tăng cân đều đặn, luôn khỏe mạnh và phát triển toàn diện.